Zapisy Ustawy o strażach gminnych z dnia 29 sierpnia 1997 roku jasno określają zobowiązania nałożone na Straż Miejską. Jednym z takich zadań jest inicjowanie oraz uczestnictwo w działaniach, które mają na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawisk kryminogennych. Strażnicy Miejscy w tym zakresie współdziałają z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi.
Realizacją powyższego zadania w odniesieniu do dzieci i młodzieży szkolnej zajmuje się Patrol Szkolny Straży Miejskiej w Wałbrzychu. Został on utworzony w listopadzie 2006 r., jako odpowiedź na płynące od dyrektorów wałbrzyskich placówek oświatowych informacje oraz sygnalizowane przez nich zapotrzebowanie na tego typu działania. Priorytetowym celem, jaki został postawiony przed patrolem szkolnym, jest realizowanie działań typowo prewencyjnych w rejonach wałbrzyskich szkół oraz placówek szkolno-wychowawczych, a także wprowadzanie do szkół ramowego systemu profilaktyki o charakterze informacyjnym i edukacyjnym.
Wśród głównych zadań realizowanymi przez funkcjonariuszy Patrolu Szkolnego wyróżnia się:
- kontrolowanie rejonów, gdzie znajdują się szkoły, a także miejsc gromadzenia się młodzieży,
- reagowanie na zdarzenia o charakterze chuligańskim, uszkodzenia mienia, kradzieże, handel substancjami uzależniającymi, wymuszenia i rozboje,
- reagowanie na zdarzenia związane ze sprzedażą nieletnim alkoholu lub tytoniu, podejmowanie działań prewencyjnych, polegających między innymi na kontroli placówek handlowych lub gastronomicznych, które sprzedają alkohol i papierosy w pobliżu szkół,
- czynności kontrolne oraz reagowanie w przypadku stwierdzenia uchylania się dzieci i młodzieży od obowiązku szkolnego,
- współpraca z dyrektorami placówek oświatowych i pedagogami szkolnymi.
Funkcjonariusze Patrolu Szkolnego zostali odpowiednio przygotowani do efektywnej realizacji postawionych przed nimi celów związanych z dziećmi i młodzieżą szkolną. Odbyli oni cykl szkoleń, w tym kursy organizowane przez Sekcję do spraw Nieletnich i Patologii Komendy Miejskiej Policji Wałbrzychu, jak również zostali przeszkoleni przez pracowników wałbrzyskiego MOPS-u w zakresie używania wyrobów tytoniowych, narkotyków i alkoholu przez osoby nieletnie. Dodatkowo, funkcjonariusze Patrolu Szkolnego utrzymują stałe kontakty, a także uczestniczą w kursach i spotkaniach prowadzonych przez pedagogów szkolnych oraz psychologów, którzy zajmują się problematyką osób nieletnich.
Ważnym aspektem pracy Patrolu Szkolnego jest prowadzenie działań informacyjno-edukacyjnych. Funkcjonariusze odwiedzają szkoły, placówki szkolno-wychowawcze, odziały przedszkolne itp., przeprowadzając wykłady i pogadanki w kluczowych dla bezpieczeństwa dzieci i młodzieży sprawach. Często też uczniowie - w ramach wycieczek szkolnych - odwiedzają Komendę Straży Miejskiej w Wałbrzychu, gdzie mogą zapoznać się z pracą Strażnika Miejskiego, a także zobaczyć, jak funkcjonuje monitoring wizyjny miasta, czy przejechać się radiowozem.
Patrol Szkolny Straży Miejskiej organizuje i przeprowadza również szereg konkursów, zawodów sportowych i akcji profilaktycznych skierowanych do najmłodszych. Wymienić tutaj możemy kilka ważniejszych takich, jak:
- Międzygimnazjalny Turniej „Razem Przeciw Zagrożeniom”,
- konkurs plastyczny dla klas I-III szkół podstawowych,
- akcje profilaktyczne: „Bezpieczna droga do szkoły”, „Czy pies musi ugryźć?”, „Zagrożenie – co robić”.
Nieodzownym atrybutem patrolu Szkolnego jest maskotka wałbrzyskiej Straży Miejskiej, czyli Inspektor Kruk, którego znają chyba wszystkie dzieci. Inspektor Kruk pojawia się wszędzie tam, gdzie organizowane są dziecięce festyny, bale, zabawy, by edukować i bawić się z najmłodszymi.
